رله حرارتی-بیمتال

بیمتال یا رله حرارتی چیست؟

رله حرارتی بی متال (Bimetallic Thermal Overload Relay) نوعی رله اضافه بار است که برای جلوگیری از داغ شدن بیش از حد موتور الکتریکی استفاده می‌شود و در همه تابلوهای برق مورد استفاده قرار می گیرد. از جمله تابلوهای برق در صنایع سیمان، صنایع نفت، صنایع مخابرات.

رله حرارتی چگونه عمل میکند

اساس کار این رله ها بر پایه اختلاف ضریب انبساط طولی دو فلز به کار رفته است.
بر اثر عبور جریان از بی متال ،دو فلز گرم می شوند و طول آنها افزایش می یا بد. از آن جایی که ضریب انبساط طولی یکی از فلزات بیشتر از دیگری است. دو فلز با هم به سمت فلزی که ضریب انبساط طولی کمتری دارد خم می شود. در نتیجه مسیر عبور جریان کنتاکتها باز و مدار قطع می شود.

رله اضافه بار حرارتی یک وسیله حافظتی است و عمدتاً برای قطع برق در زمان عبور بیش از حد جریان از موتور استفاده می‌شود. برای دستیابی به این هدف‌، این رله‌ها «در حالت عادی بسته» (Normally Closed) یا (NC) هستند. هنگامی که جریان زیادی در مدار موتور برقرار می‌شود، به دلیل افزایش دمای موتور، رله باز می‌شود.

در رله های حرارتی ، سه تیغه تعبیه شده که سیم حامل جریان چند حلقه به دور آن پیچیده می شود. در اثر عبور جریان اضا فه بار، هادی ها گرم ، حرارات به بیمتال منتقل می شود و با عث خم شدن تیغه می شود. حرکت هر یک از بیمتالها به اهرمی فشار می آورد و با جا به جا شدن اهرم ، یک میکرو سوئچ که دارای کنتاکت تبدیل باز و بسته است تغییر وضعیت می دهد و مدار فرمان را قطع می کند. این رله ها تنظیم پذیر هستند.

در نمونه ی سه فاز این رله ها، رله حرارتی از سه پل قدرت برای عبور جریان اصلی مصرف کننده تشکیل شده و دو کنتاکت فرمان دارد. یکی کنتاکت بسته جهت قطع مدار تغذیه ی کناکتور و دیگری کنتاکت باز که پس از عمل بیمتال بسته می شود و برای اطلاع دادن از خطای حاصل در مدار است.

بهترین برندهای بیمتال در بازار

• بیمتال هیوندای
• بیمتال زیمنس
• بیمتال اشنایدر
• بیمتال چینت
• بیمتال ال اس

قسمت‌های مختلف رله حرارتی:

• تیغه‌های اتصال به کنتاکتور
• ترمینال‌های اتصال به کابل موتور
• ترمینال مشترک مدار فرمان
• پیچ تنظیم جریان
• ترمینال‌های باز و بستهٔ مدار فرمان
• پیچ تغییر وضعیت
• دگمهٔ برگشت وضعیت

ترمینال یا پایانه

پایانه‌های L2 ،L1 و L3 پایانه‌های ورودی هستند که می‌توان آن‌ها را مستقیماً به کنتاکتور نصب کرد. منبع تغذیه موتور به پایانه‌های T2 ،T1 و T3 متصل شود.

دکمه تنظیم دامنه آمپر

یک دکمه چرخشی روی رله حرارتی بی متال وجود دارد که با استفاده از این دکمه می‌توان جریان نامی موتور را تنظیم کرد. جریان بین حد بالا و پایین موجود قابل تنظیم است. در رله اضافه بار الکترونیکی، یک دکمه اضافی برای انتخاب کلاس تریپ یا قطع فراهم شده است.

دکمه ریست

یک دکمه ریست یا بازنشانی روی رله وجود دارد تا پس از تریپ و رفع خطا، مجدداً تنظیم شود.

انتخاب ریست دستی/خودکار

با استفاده از دکمه انتخاب بازنشانی دستی/خودکار، می‌توانیم از بین ریست دستی و خودکار رله پس از تریپ یکی را انتخاب کنیم. اگر دستگاه روی خودکار تنظیم شده باشد، ریست از راه دور امکان‌پذیر است.

کنتاکت کمکی

کنتاکت‌های کمکی، یکی NO (کنتاکت‌های ۹۷-۹۸) و دیگری NC (کنتاکت‌های ۹۵-۹۶)، هستند. کنتاکت NO برای سیگنال‌دهی تریپ و کنتاکت NC برای قطع کنتاکتور است. کنتاکت‌های NC باید قابلیت سوئیچ مستقیم سیم‌پیچ کنتاکتور را داشته باشند.

دکمه تست

با استفاده از دکمه تست می‌توان سیم‌کشی کنترل را آزمایش کرد.

کاربرد رله بیمتال

• از رله اضافه بار برای محافظت از موتور استفاده می‌شود.
• می‌توان از یک رله اضافه بار برای تشخیص شرایط اضافه بار و همچنین شرایط خطا استفاده کرد و سپس دستور تریپ را اعلام کرد.
• رله اضافه بار مانند الکترونیک حالت جامد به سیستم‌های ریزپردازنده وارد شده است.
• رله‌های اضافه بار در هنگام عبور جریان شدید دستگاه را غیرفعال می‌کنند.

تاثیر بیمتال در تابلو برق چیست؟

بیمتال به عنوان یک رله حرارتی موثر، نقش مهمی در افزایش عمر تجهیزات تابلو برق ایفا می‌کند. در زیر توضیحاتی در این رابطه آمده است:

حفاظت از تجهیزات: یکی از عوامل مهم در افزایش عمر تجهیزات تابلو برق، محافظت از آنها در برابر افزایش دما است. افزایش ناگهانی دما می‌تواند باعث خرابی و آسیب به قطعات الکترونیکی و برقی شود. با استفاده از بیمتال به عنوان رله حرارتی، دمای تجهیزات تحت کنترل قرار می‌گیرد و در صورت افزایش دما به سطح خطرناک، رله بیمتال فعال شده و تجهیزات را قطع می‌کند تا از آسیب جدی جلوگیری شود.
جلوگیری از زمان تأخیر: بیمتال با پاسخگویی سریع به تغییرات دما، از زمان تأخیر در قطع تجهیزات جلوگیری می‌کند. زمان تأخیر در قطع تجهیزات می‌تواند باعث افزایش دما و حتی خرابی قطعات باشد. با استفاده از بیمتال، تغییرات دما به سرعت تشخیص داده می‌شود و تجهیزات به موقع قطع می‌شوند تا از این زمان تأخیر جلوگیری شود.
تنظیم دقیق: برخی مدل‌های بیمتال قابلیت تنظیم جریان، زمان تغییر و سایر پارامترهای مرتبط را دارند. این قابلیت به کاربران اجازه می‌دهد تنظیمات دقیقتری را براساس نیازهای خاص تجهیزات انجام دهند. با تنظیم دقیق بیمتال، دمای مجاز تجهیزات برقی و الکترونیکی در محدوده‌ای کنترل شده قرار میگیرند.

فروشگاه کانکتور الکتریک با چند دهه سابقه فعالیت در زمینه تامین تجهیزات برق صنعتی، انواع برندهای رله حرارتی به صورت عمده و خرد به فروش می رساند. با کارشناسان ما در تماس باشید.