Gland به منظور محافظ کابل، در محل اتصال کابل و جعبه تقسیم به کار می رود، از کابل ها در برابر فشار، رطوبت، گرما، شعلۀ آتش، خوردگی و آسیب های جانبی محافظت میکند.
با توجه به کاربرد فراوان سیم کشی در صنایع مختلف، Gland هم وسیله ای بسیار پرکاربرد است و می‌تواند به صورت های مختلف و در جاهای بسیاری به کار رود.
برای انتخاب یک گلند موارد زیر را در نظر بگیرید:
- Gland در فضای داخلی استفاده می‌شود یا در فضای باز و در معرض باران یا آفتاب؟
- محل استفاده از گلند، یک محیط امن است یا یک محیط خطرناک و قابل اشتعال؟
- دمای محل ثابت یا متغیر است؟
- رطوبت و میزان گرد و غبار هوا چقدر است؟
- آیا در هوای محل، گاز و مواد خورنده وجود دارد؟
با توجه به موارد بالا گلند ها از نظر جنس، ساختار داخلی، شکل و مواد اولیه دارای انواع مختلفی هستند.
انواع گلند از لحاظ جنس
- گلند پلاستیکی
- گلند برنجی با روکش نیکل (Nickel Plated Brass Cable Gland)
- گلند فولاد ضد زنگ (Stainless Steel)
- گلند آلومینیومی (Aluminum Cable Gland)
- گلند PVC
گسترۀ بسیار زیادی از اتصالات و کابل ها قابلیت استفاده از گلند پلاستیکی را دارند. مقاومت این Gland ها در برابر مواد خورنده مانند آب نمک، گریس‌ها و اسیدهای ضعیف خوب است و بنابراین در شرایطی که محل قرار گیری کابل ها و گلند در مجاورت مواد خورنده است، استفاده از Glandهای پلاستیکی توصیه می‌شود.
گلندهای پلاستیکی اصولاً در برابر دماهای بالا مقاومت خوبی ندارند و از این رو استفاده از آنها در مجاورت مواد قابل اشتعال و آتش زا به هیچ عنوان توصیه نمی‌گردد. این گلندها در رنگ های مختلفی موجود هستند و از این رو قابلیت کد گذاری آنها وجود دارد.
Gland های از جنس فولاد ضد زنگ نوعی از گلندهای فلزی هستند که معمولاً داراری درجه حفاظتی IP69 و IP68 ضد آب هستند. این نوع Gland دارای خاصیت مقاومت در برابر خوردگی بالایی در مواجه موادی چون الکل، بنزین، اسیدهای ضعیف و آب نمک است.
از آنجایی که این گلندها دارای مقاوت بالایی در برابر دما و فشار هستند به طور گسترده در صنایعی چون دکل های سیم کشی برق و تلفن، اتوماسیون صنعتی و انرژی های تجدید پذیر استفاده می‌شوند.
این نوع گلند از جنس برنج است و پوششی از نیکل روی جنس برنجی قرار گرفته است. از این گلند به طور گسترده در ماشین آلات، نیروی دریایی و کارخانجات استفاده می‌شود. این گلندها مقاومت دمایی و فشاری مناسبی دارند و قادر هستند در بازۀ دمایی -40 تا 120 درجه سانتی گراد کار کنند.
گلند های فلزی از جنس برنج و فولاد ضد زنگ
این گلندها معمولاً با یک روکش PVC برای حالت آرموردار استفاده می‌شوند و می‌توان از آنها برای محیط های داخلی و خارجی استفاده کرد. درجه حفاظتی گلندهای آلومینیومی IP66 میباشد.
گلندهای PVC از مقاومت بالایی برخوردار بوده و بسیار سبک هستند. این گلندها انعطاف پذیری مناسبی دارند و معمولاً از آنها برای محیط های خارجی و نامناسب استفاده می‌شود.
کاربرد گلند برنجی در موارد زیر است:
- تجهیزات پزشکی
- تجهیزات کنترلی
- تجهیزات اندازه گیری
- ماشین الات
کاربرد گلند پلاستیکی :
- سیم کشی تلفن
- وسایل ابزار دقیق
- کابل های اینترنت
- کابل های برق
گلندها از نظر رزوه
به صورت زیر دسته بندی می شوند:
- PG
- Metric
- NPT
- G
این نوع گلندها طبق استاندارد DIN 40430 و در آلمان و کشورهای آلمانی زبان استفاده می‌شوند. عدد درج شده بعد از PG در مشخصات گلند، نشان دهندۀ بیشترین قطر کابل عبوری از گلند بر حسب میلی متر میباشد.
گلند نوع متریک (Metric Cable Gland (M
رزوۀ متریک بر اساس استاندارد ISO متداول ترین نوع رزوۀ پیچ ها است. عدد بعد از M در پیچ ها و گلند ها نشان دهندۀ قطر خارجی اسمی پیچ بر حسب میلی متر میباشد.
این نوع از رزوه های گلندها طبق استاندارد بین المللی لوله هات و اتصالات NPY ساخته می‌شوند. همچنین این پیچ ها دارای دونوع صاف و مخروطی هستند که در کاربردهای مختلف و برای استحکام بالا و آب بندی محکم استفاده می‌شوند. عدد بعد از NPT نشان دهندۀ قطر خارجی پیچ بر حسب اینچ میباشد.
نوع G بر اساس استانداردهای فنی BSP پیچ ها طراحی شده است و در سطح جهان به تصویب رسیده است. روش اتصال گلندهای نوع G به صورت اتصال نر و مادگی میباشد. عدد بعد از G نشان دهندۀ قطر خارجی پیچ بر حسب اینچ میباشد.
از نظر درجه حفاظت گلندها چندین استاندارد میتوانند داشته باشند:
IP 67 : این نوع از گلند بسیار معروف و قابل توجه است. گلندهای دارای درجه حفاظت IP 67 دارای خاصیت ضد آب هستند و در شرایط سخت آب و هوایی دوام طولانی مدت دارند. همچنین از جمله خواص این گلندها این است که در برابر گرد و غبار به خوبی محافظت می‌شوند و قادر به تحمل غوطه وری در آب بین پانزده سانتی متر و یک متر به مدت 30 دقیقه می‌باشند
IP 68: این گلندها دارای بالاترین خاصیت ضد آب هستند و میتوانند ورود گرد و غبار را به طور کامل متوقف کنند. همچنین گلندهای با این درجه حفاظت میتوانند به طور مداوم تحت فشار قرار بگیرند.
IP 69 : این نوع گلند دارای خاصیت حفاظت در برابر آب پرفشار، درجه حرارت بالا و ورود گرد و غبار است. از این نوع گلندها برای جعبه تقسیم های حساس و دستگاه هایی که نیاز به آب بندی دارند استفاده می‌شود.
انواع گلند کابل از نظر ظاهری
- گلند سرگرد : دارای مقطع دایره ای است و برای سیم ها و کابل های معمولی استفاده می‌شود
- گلند سرتخت (فلت) :دارای مقطع صاف و مستطیلی شکل است که سیم های با مقطع صاف از آن عبور داده می شود.
گلند کابل آرموردار و بدون آرمور چیست؟
گلند آرموردار (Armoured Gland) و بدون آرمور (Unarmoured Gland) دو نوع مختلف از گلند هستند که از لحاظ پوشش بیرونی گلند متفاوتند. گلند آرموردار دارای پوششی است که مانند غلاف دور کابل ها کشیده شده و گلند روی آن قرار می‌گیرد که از کابل ها در برابر آسیب دیدگی محافظت میکند.
گلند آرموردار از شرود، ارت تگ، لاک نات و سیلینگ تشکیل شده است و در مقابل گرد و غبار و آب و ضرباتی که به کابل وارد می شوند محافظت می کند.
گلند آرموردار دارای لایه محافظ است و دارای انواع آرمور تک سیمی، آرمور بافته شده، آرمور منعطف و آرمور با نوار دوتایی فولادی می باشد و مناسب مکان هایی است که در معرض فشار و ضربات فیزیکی هستند.
گلند بدون آرمور دارای ساختار ساده تری نسبت به گلند آرموردار بوده و دارای انواع زیر است
- بدون آب بندی
- دارای یک لایه آب بندی خارجی
- دو لایه آب بندی خارجی
روش های مختلفی جهت اتصال گلند ها وجود دارد که مطمئن ترین و پر کاربرد ترین روش، اتصال رزوه ای است.
- اتصال با چسب
- اتصال با پیچ یا فلنج
- اتصال رزوه ای
- اتصال با جوشکاری
- اتصال پرسی
